Năng lực nghề nghiệp là gì? Cách rèn luyện năng lực theo từng ngành nghề

Trong một thế giới mà robot có thể làm việc nhà, trí tuệ nhân tạo AI được xem như một trợ lý ảo thì con người đang dần mất đi vị thế của mình, điều này cũng là một minh chứng cho vấn đề thất nghiệp đang diễn ra vô cùng “nhức nhối” trong những năm gần đây. Vì vậy, nếu muốn dễ dàng tìm cho mình một công việc và tạo cho mình một “chỗ đứng” trong xã hội thì bạn cần phải có năng lực nghề nghiệp.

Vậy năng lực nghề nghiệp là gì? Cách rèn luyện năng lực theo ngành nghề ra sao? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu một cách chi tiết trong bài viết dưới đây nhé!

Năng lực nghề nghiệp là gì?

Năng lực nghề nghiệp là khả năng làm chủ công việc cùng tốc độ nhận thức công việc cao. Người có năng lực nghề nghiệp là người có kiến thức. kinh nghiệm và các kỹ năng hỗ trợ giúp xử lý công việc một cách thuận lợi và nhanh chóng.

Mỗi người có một năng lực nghề nghiệp khác nhau và cũng được phát huy ở các môi trường làm việc không giống nhau. Ví dụ, một người giỏi giao tiếp và có kỹ năng xử lí tình huống tốt sẽ phù hợp với công việc bán hàng hoặc chăm sóc khách hàng, và ngược lại, một người giỏi các kỹ năng chuyên môn sẽ phù hợp ở những môi trường kỹ thuật và yêu cầu tính chuyên môn hóa cao.

Ngoài ra, năng lực nghề nghiệp còn là một yếu tố có thể thay đổi theo môi trường và theo thời gian. Bởi thực tế cho thấy, đa số sinh viên vừa tốt nghiệp hoặc thậm chí những “tiền bối” đã ra trường nhiều năm đang làm trái với ngành mà họ đã được học.

Nhưng điều đó không có nghĩa rằng họ không có năng lực nghề nghiệp, bởi đây là một yếu tố nó có thể trau dồi và cải thiện theo thời gian, tùy vào ý chí phấn đấu của mỗi người. Điều này cũng đồng nghĩa rằng, chúng ta hoàn toàn có thể kích phát và rèn luyện năng lực để có thể làm được những công việc không tưởng.

Tầm quan trọng của năng lực nghề nghiệp

Năng lực nghề nghiệp là yếu tố có vai trò rất quan trọng đối với bất cứ lao động làm ở bất kỳ lĩnh vực nào. Nó phản ánh được bạn có thể hoàn thành công việc đó hay không và liệu công việc đó có phù hợp với bạn hay không.

Nếu bạn có kiến thức chuyên môn tốt, khả năng nhận thức cao, có kỹ năng giải quyết và xử lý vấn đề một cách nhanh chóng và nhờ đó đem lại hiệu suất và kết quả công việc cao thì bạn sẽ được coi là một nhân viên có năng lực nghề nghiệp. Nói cách khác, những nhân viên như vậy sẽ được xem là nhân viên ưu tú và có những đãi ngộ đặc biệt khi họ đem lại lại ích cho công ty, doanh nghiệp của mình.

4 loại năng lực nghề nghiệp cơ bản

Theo nghiên cứu, có 4 loại năng lực nghề nghiệp cơ bản:

• Năng lực nhận thức: Là loại năng lực phản ánh khả năng tiếp thu kiến thức cũng như khả năng học tập của bạn. Điều này thể hiện tốc độ quan sát, sự sáng tạo trong quá trình học tập và làm việc của bạn.
• Năng lực kỹ thuật, chuyên môn:Ở loại năng lực này, người có năng lực kỹ thuật và chuyên môn sẽ cho thấy được trình độ nghiệp vụ, kiến thức chuyên môn của họ trong ngành nghề, môi trường làm việc mà họ đang làm.
• Năng lực lãnh đạo, giao tiếp: Nếu muốn trở thành một nhà lãnh đạo thì đây là năng lực bạn cần phải có. Giỏi giao tiếp, đối ngoại và có tài trong việc quản lý một nhóm người hay một tập thể nào đó là một yếu tố giúp bạn có khả năng thăng tiến sau này.
• Năng lực tổ chức, quản lý: Năng lực này phản ánh các kỹ năng về tổ chức và quản lý các hoạt động của cá nhân hoặc đội ngũ nhân viên. Năng lực này cũng một yêu cầu đối với những người muốn thăng tiến trong công việc.

Cách rèn luyện năng lực nghề nghiệp theo từng ngành nghề

Mỗi ngành nghề cần phương pháp rèn luyện năng lực khác nhau. Hiện nay, các ngành “hot” đang thu hút nhiều nhân lực và cần xây dựng giáo trình nâng cao chất lượng đó là công nghệ thông tin, giáo dục, kinh doanh.

Năng lực của nhân sự ngành đặc thù công nghệ thông tin

Với sự phát triển của công nghệ hiện nay, máy tính, mạng xã hội và các thiết bị điện tử trở nên không còn xa lạ và dường như không thể thiếu đối với con người trong thời đại 4.0. Vì vậy mà những người làm việc trong lĩnh vực công nghệ thông tin đang trở nên cực kỳ “có giá” và đang được nhiều công ty, doanh nghiệp “săn đón” nồng nhiệt.

Để trở thành một kỹ sư công nghệ có năng lực nghề nghiệp chất lượng, nhân sự ngành công nghệ thông tin cần rất nhiều kỹ năng, năng lực khác nhau, nhưng yếu tố yêu cầu cao nhất trong ngành này chính là năng lực và kỹ thuật chuyên môn.

Bởi vì việc làm ngành IT không chỉ là lưu trữ, bảo vệ, xử lý thông tin mà những người này còn được yêu cầu phải có khả năng lập trình, thực hiện các công việc liên quan đến thiết kế và viết phần mềm máy tính.

Ngoài ra, nếu muốn rèn luyện năng lực theo ngành IT này thì bạn cần phải trau dồi khả năng ngoại ngữ của mình. Bởi hầu hết các phần mềm, các chương trình đều được viết và mã hóa bằng ngôn ngữ tiếng anh, vì vậy đó sẽ là một rào cản lớn nếu khả năng ngoại ngữ của bạn có giới hạn.

Năng lực nghề nghiệp của nhân sự ngành giáo dục

Ngành giáo dục từ lâu không chỉ được xem là một ngành cao quý mà còn là một ngành được quan tâm nhất, ảnh hưởng và đóng vai trò quan trọng đối với các mầm non tương lai của đất nước.

Hơn bất kì ngành nghề nào khác, người nhà giáo cần năng lực nghề nghiệp hơn cả. Vậy năng lực nghề nghiệp giáo viên là gì? Vì sao phải phát triển năng lực nghề nghiệp giáo viên?

Muốn theo đuổi và trở thành một người làm trong mảng giáo dục, bạn cần phải có một nền tảng kiến thức vẫn chắc, khả năng truyền tải thông tin tư duy và sáng tạo trong công tác giảng dạy.

Hơn thế nữa, tính cách và đạo đức của học sinh, sinh viên còn bị ảnh hưởng trực tiếp bởi những người “lái đò”. Vì thế, năng lực chuyên môn là đặc điểm không thể tách rời khỏi ngành giáo dục.

Phát triển năng lực nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên có thể được tiến hành tại lớp học, trường học nơi mà họ công tác, cho họ tiếp xúc với nhiều học sinh khác nhau.

Khi được trải nghiệm đa dạng môi trường giảng dạy, giáo viên có thể phát hiện những thiếu sót về kỹ năng giảng dạy, quản lý học sinh để lên phương án cải thiện, áp dụng ngay vào thực tế lớp học.

Ngoài ra, năng lực sư phạm, nhân cách, phẩm chất nghề giáo nên được rèn luyện thông qua việc nghiên cứu và giải quyết các tình huống sư phạm, phát triển năng lực nghề nghiệp của giáo viên theo quy trình: đào tạo – bồi dưỡng thường xuyên.

Năng lực nghề nghiệp của nhân sự ngành kinh doanh

Ngành kinh doanh không phải ngành nghề mới nhưng nó vẫn luôn cần đội ngũ nguồn nhân lực vô cùng dồi dào. Khả năng giao tiếp và ngoại giao chính là chìa khóa giúp nhân sự ngành kinh doanh thành công.

Một số vị trí kinh doanh về kỹ thuật sẽ đòi hỏi năng lực chuyên môn. Đặc biệt là các ngành thiết bị hay máy móc công nghiệp. Việc học hỏi và trau dồi kiến thức về cơ khí là điều hết sức cần thiết. Điều đó hỗ trợ nhân viên tư vấn một cách chính xác, truyền tải nội dung hữu ích và tạo dựng uy tín của công ty đến với khách hàng.

Ngoài ra, nhân sự kinh doanh là nhóm nhân viên có năng lực hoạch định chiến lược tương đối tốt. Môi trường nhân viên kinh doanh cạnh tranh khốc liệt là cơ hội để nhân viên ngành này cải thiện năng lực nghề nghiệp cá nhân. Từ đó giúp họ tự kiểm soát công việc, cảm xúc của mình một cách toàn diện.

Kết luận

Năng lực nghề nghiệp không chỉ là thước đo để đánh giá năng lực và tốc độ nhận thức của lao động cá nhân mà còn ảnh hưởng đến quy trình đào tạo của bất kì một công ty hay doanh nghiệp nào. Hiểu về tầm quan trọng và cách rèn luyện năng lực theo từng ngành nghề chính là “sợi dây” kéo bạn gần hơn đến công việc mà bạn yêu thích. Hy vọng những thông tin mà Jobtest đã cung cấp trong bài viết này sẽ hữu ích đối với bạn. Chúc các bạn đủ đam mê và thành công với sự lựa chọn của mình!