Tư Duy Phản Biện

Tư duy phản biện hay là tư duy phân tích là một quá trình tư duy biện chứng. Bao gồm phân tích và đánh giá một thông tin đã có theo các cách nhìn khác cho vấn đề đã đặt ra. Nhằm làm sáng tỏ và khẳng định lại tính chính xác của vấn đề. Lập luận phản biện phải rõ ràng, logic, đầy đủ bằng chứng, tỉ mỉ và công tâm.

Khái niệm này đề cập đến khả năng suy nghĩ rõ ràng và có lập luận đúng đắn về niềm tin có cơ sở, nó bao gồm khả năng vận dụng suy nghĩ độc lập và suy nghĩ phản chiếu.

Một đặc điểm chủ quan của tư duy phản biện đó là không chỉ tích lũy thông tin. Người có trí nhớ tốt và biết nhiều kiến thức chưa chắc là người có tư duy phản biện tốt. Ngược lại người có tư duy phản biện tốt thường có khả năng suy luận ra những hệ quả từ những gì họ biết. Bên cạnh đó còn biết cách sử dụng thông tin để giải quyết vấn đề, đồng thời tìm kiếm những nguồn thông tin liên quan để tăng hiểu biết của mình về vấn đề đó.

Mặc dù khả năng phản biện yêu cầu các kỹ năng có thể sử dụng để bác bỏ một luận điểm trái chiều nhưng kỹ năng này có tính logic trong lập luận, dựa trên sự thiết lập cơ sở lý luận thuyết phục, không nhằm cho việc đấu tố hay chỉ trích người khác. Thông thường khả năng phản biện sẽ dựa trên tinh thần xây dựng, tư duy phản biện giúp chúng ta thu nạp kiến thức, tăng mức độ thấu hiểu lý thuyết đã biết, củng cố cách lập luận, nâng cao hiệu quả xử lý công việc và giải quyết vấn đề.

- Đánh giá những câu hỏi xung quanh từ đơn giản đến phúc tạp.

- Đưa ra những câu hỏi giả định xung quanh vấn đề.

- Kết luận các vấn đề cùng bằng chứng thực tế.

Khi đã thuần thục được nhưng kỹ năng cần thiết để thuần thục kỹ năng tư duy phản biện, trong nhiều tình huống khi phản biện một ai đó thì việc cần nhớ rằng hay lựa chọn ngôn từ phù hợp, tránh gây mâu thuận, hiểu sai ý, gây nên sự khó chịu với đối phương.